Terwijl Europa zich beraadt over de veiligheid van zijn kerncentrales, lijkt de bouw van een omstreden kerncentrale in het Bulgaarse Belene een stap dichterbij. De directeur van het Bulgaarse staatselektriciteitsbedrijf heeft een bindende overeenkomst gesloten met het Russische Atomstroyexport om nog voor de zomer een definitief bouwcontract te sluiten.
De directeur is op staande voet ontslagen, omdat de minister van economische zaken hem expliciet zou hebben verboden deze overeenkomst te sluiten. Hij mocht slechts onderhandelen over een moratorium op de bouw, in afwachting van een financiële en veiligheidsanalyse die wordt uitgevoerd door de Britse zakenbank HSBC.
Volgens de nu gesloten overeenkomst moet Bulgarije het bouwcontract tekenen voordat deze analyse gereed is. De directeur zegt echter in opdracht van de minister van financiën te hebben gehandeld.
Het plan voor een kerncentrale in Belene, een stadje aan de Donau, stamt uit de jaren tachtig en kreeg in 2003 nieuw leven ingeblazen, toen een contract met het Russische staatsbedrijf Atomstroyexport werd getekend. Omdat Belene in een regio ligt waar regelmatig zwaardere aardbevingen voorkomen is er veel verzet tegen de bouw. Daar komt bij dat er met de Russen niets is afgesproken over het afval van de centrale en er techniek zal worden gebruikt die niet in de praktijk is getest.
De regering van de rechtse premier Bojko Borisov besloot vorig jaar de bouw stil te leggen wegens grote onduidelijkheid over de kosten - volgens deskundigen minstens 12 miljard euro - en de noodzaak van de centrale. De Russische regering oefent echter grote druk uit op Bulgarije om het project door te zetten. Ze aarzelt daarbij niet om ook de olie- en gasleveringen waarvan het Balkanland bijna volledig afhankelijk is tot inzet van de onderhandelingen te maken.
Conservatieve oppositiepartijen willen dat premier Borisov en de betrokken ministers in het parlement opheldering geven over de jongste afspraken met Atomstroyexport. De schimmigheid rond Belene en andere grote energieprojecten waar Rusland bij betrokken is, is hun al langer een doorn in het oog. De oppositie moet echter wel wachten tot de minister van economische zaken terug is. Die vertrok gisteren naar Rusland om te praten over verdere economische samenwerking.